Chơi cây cảnh là một trong các thú vui đã xuất hiện từ rất lâu đời mang đậm tính tao nhã và nhân văn. Cây đẹp là nhờ một phần lớn vào thế cây. Để tạo được thế cây đẹp đòi hỏi mắt nhìn nghệ thuật cộng với sự tỉ mỉ trong lúc tạo hình. Hãy cùng Monstera tìm hiểu về các thế cây cảnh độc đáo từ cổ điện đến hiện đại ngay sau đây.

Thế cây là một sự biểu đạt nghệ thuật tinh thần, tư tưởng và ý nghĩa truyền thống văn hóa được biểu thị qua cái tên mà tác giả muốn được gửi gắm tình cảm, tâm tư của bản thân.

Thế từ cây một thân

Thế trượng phu

Bộ rễ to khỏe, vững chắc theo dáng trực, thân nhỏ dần từ gốc đến ngọn. Cây thường có 2 hoặc 4 cành và ngọn. Cành thứ nhất có chiều dài bằng 2/3 chiều cao cây.

Cây mang lại cho người quan sát cái nhìn cao ngút, hiên ngang, ngạo nghễ ở đại ngàn, tựa như khí chất của đấng trượng phu cương trực, mạnh mẽ, đầu đội trời chân đạp đất.

Thế nhất trụ kình thiên

Biểu tượng cho chọc trời khuấy nước, bất khuất kiên cường, thế nhất trụ kình thiên được xem là một trong các thế cây cảnh độc đáo vì ít có người uốn sửa để giữ vẻ thiếu nhã nhặn, xù xì, gồ ghề đặc trưng.

Thế này là cây cổ thụ gốc rễ to lớn, vững chắc, thân to gồ ghề không có nhánh. Chỉ có một ngọn duy nhất bao gồm 4-5 nhánh xòe ra chống đỡ. Tàn ngọn phải được cắt tỉa bằng phẳng hay lúp búp chứ không để so le, tựa như người anh hùng không sẵn sàng khuất phục ai.

Thế tam đa

Thế tam đa tượng trưng cho Phước – Lộc – Thọ, thể hiện sự vĩnh cửu, hạnh phúc và sung túc, giàu sang, sức khỏe. Thế cây cổ thụ gốc to nhưng chỉ có ba tán tròn quanh thân cây. Tàn thứ nhất là mâm tròn hớt tỉa búp. Tàn thứ hai nhỏ và mỏng hơn. Đến tàn thứ ba là ngọn, nhỏ hơn 2 tàn trước.

Thế cây cảnh này có dáng lùn và tròn, nhưng vì là cổ thụ nên tạo được vẻ cân đối và hài hòa rất đẹp.

Thế 2 thân 1 gốc

Thế phụ tử, mẫu tử

Đường kính cây conn có độ lớn tối đa bằng 2/3 cây cha mẹ. Chiều cao cây con không quá 1/2 cây cha mẹ.

Cây cha mẹ to cao, đứng thẳng hơn cây con, tựa như vóc dáng người cha che chở dịu dàng, cứng rắn cho cây con. Cây con quấn quýt lấy cây cha mẹ, đùm bọc dưới cây cha mẹ.

Thế huynh đệ

Cây huynh và đệ dáng trực, khỏe khoắn biểu thị hình ảnh hai anh em trai. Chạc cây liền với gốc, khép sát vào nhau. Về độ cao và bề ngang một bên 10 một bên 8. Cây huynh sẽ to lớn, thẳng đứng và khỏe khắn, cứng rắn hơn, còn cây đệ sẽ nhỏ hơn và mềm mại hơn.

Thế từ 1 gốc 3 thân hoặc 3 thân trồng ghép trở lên

Thế tam đa

Thế Ngũ phúc

Thế cây cảnh Ngũ phúc tạo bởi 1 gốc có 5 than, cũng có thể tạo từ 5 cây liền nhau, tượng trưng cho Phúc – Lộc – Thọ – Khang – Ninh. Mỗi cây có một sáng riêng, đứng hết hoặc xiêu,.. nhưng bao gồm độ lớn nhỏ khác nhau như sơn thủy mới đẹp mắt được. Thế ngũ phúc đẹp hơn thế tam đa, ý chúc tụng cao hơn: Phước, Lộc, Thọ, An, Khang.

Thế rừng cây

Kiểu thế rừng cây như một khu rừng với chiều cao các cây cao thấp khác nhau. Những cây sinh trưởng và phát triển nhất được trồng ở giữa chậu lớn và nông. Vài cây nhỏ trồng 2 bên để bổ trợ cho cây ở giữa. Các cây cảnh trồng theo mô hình so le, không theo một đường thẳng nhất định.

Một số thế khác

Thế long đàn phượng vũ

Thế cây cảnh này có cái tên bay bổng như chính nghĩa của nó là chim phượng bay múa trên mình rồng. Thế này uốn một hoặc hai cây chung 1 chậu. Cây phải là cổ thụ gốc to được uốn nằm trên miệng chậu, gốc ngẩng lên như đầu rồng. Thân thì uốn cong, hạ thấp, chi xòe ra 4 hướng làm chân, ngã ngọn về sau là đuôi. Cây khác rễ chẻ làm chân phượng, thân ngang qua ôm lấy mình của rồng.

Thế long mã hồi đầu

Cần phải lựa các cây mềm dẻo như cây mai bonsai để uốn rễ xòe như chân thú, cần 1 cây cao với 1 cây thấp cùng gốc hay riêng biệt tùy ý. Cây thấp thân ngắn, to nằm ngang, cho ngọn ngẩng lên làm đầu, không có nhánh, tạo hình con ngựa đầu nằm quay trở lên.

Cây cao uốn cong, vặn vẹo làm thân long. Phân chi theo tứ diện, xòe ra làm chân với mây. Ngọn uốn tán to rồi bẻ xuống làm đầu quay nhìn lại. Nhìn chung đây là một thế khó, nghệ nhân phải uốn làm sao để người khác xem mà không cần phải giải thích.

Xem thêm: Có nên trồng cây trúc quân tử trong nhà?